Egzama Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi

Birçok farklı sebeplerle ortaya çıkan egzamanın daha çok sebebi psikolojik kökenli önemli bir deri hastalığıdır. Genellikle deride şişme, kızarıklık, döküntü veya kaşıntı olarak karşımıza çıkan egzama tıp dilinde dermatit olarak bilinmektedir. Egzama toplumda oldukça yaygın bir hastalık olmanın yanı sıra özellikle çocuklarda çok sık görülen bir cilt hastalığıdır.Birçok alt türü bulunan bu hastalık dermatoloji kliniklerine başvuran hastaların yaklaşık olarak %10-20sinde bulunmaktadır.

Oldukça yaygın bir hastalık olmasına karşın tam sebepleri ve tedavisi henüz tıp dünyasında yer almayan bu hastalık genel olarak kalıtsal olarak gözlenmekte olup hastaların birçoğunda aynı belirtiler gözlenmektedir. Kesin tedavisi olmadığı için bu hastaların doktorların önerilerine ve uyarılarına özen göstermesi oldukça önemlidir. Aynı zamanda erken teşhis de yine belirtiler doktora söylendiğinde hastalığın ilerlememesi ve semptomların daha az görülmesi için önemli bir noktadır.

Egzama Ne Demektir?

Yaygın bir deri hastalığı olan egzama (dermatit) bazı iç veya dış faktörlere derinin vermiş olduğu iltihaplı cevap ile meydana gelen durumun genel bir ismidir. Birçok kişide görülen ve merak edilen egzama nedir sorusunun cevabı aslında iltihaplı deri hastalığıdır diyebiliriz. Henüz tıpta sebepleri ve kesin tedavisi öngörülmeyen bu hastalığın alt türleri ise; alerjik, sinirsel, temas egzaması ve yağlı deridir. Hastaların neredeyse hepsinde aynı belirtiler gözlenmekte olup bu türler arasında en yaygını alerjik dermatit olarak bilinen atopik dermatittir.

Genellikle kalıtsal olarak aktarılan atopik dermatitte, atopik kelime anlamı olarak farklı anlamına geldiği için derideki farklılıklar kastedilmektedir.  Egzama türlerinden olan temas egzaması diğerlerinden farklı olup tek bir nedenden dolayı kaynaklanabilirken, diğer egzama türlerinde birçok faktör bir araya gelerek etken olabilmektedir. Egzamanın yetişkin bireylerde kesin bir tedavisi mümkün değilken, çocuklarda meydana gelen egzamalar zamanla geçmektedir. Yetişkinlerde ise bazı durumlarda yazın tedavi olan egzamalar kışın tekrardan kendini yenileyerek ortaya çıkabilmektedir. Bu hastalar hastalığı tetikleyecek bütün etmenlerden uzak durmalı ve egzamayı olabildiğince kontrol altına almaya çalışmalıdır.

Kronik ve Akut Egzama

Vücudumuzda meydana gelen egzamalar ile birlikte vücudun savunma mekanizması da enfeksiyonlara karşı daha güçsüz bir hale gelmektedir. Bu nedenle vücut herhangi bir mantar veya enfeksiyon gibi hastalıklarda kolayca egzama meydana gelebilmektedir. Egzama bireylerde akut veya kronik olarak meydana gelebilmektedir. Akut egzama hastalarda genel olarak deride şişkinlik, sıvı dolu kabarcıklar, kızarıklık ve kaşıntı gibi belirtiler ile ortaya çıkmaktadır. Kronik egzama ise kaşıntılı bir şekilde döküntü şeklinde kendini göstermektedir. Hastalarda egzama bölgesinin kaşınması sonucunda hemen çatlayan kalın deriler meydana gelmeye başlamaktadır.

Vücutta en sık hangi bölgelerde egzama meydana gelir?

Egzama vücutta birçok bölgede meydana gelebilmektedir. Meydana gelen bölgeler ise egzamanın türüne göre değişmektedir. Bu türleri ve bulunduğu bölgeleri sıralayacak olursak;

• Atopik dermatit, erişkinlerde vücudun yaygın bir bölgesinde, bebeklerde yüz bölgesinde ve çocuklarda kıvrım bölgelerinde meydana gelmektedir.
• Fotosensitif egzamalar, vücudun güneş gören bölgelerinde oluşur.
• İrritan kontakt egzamalar, el ve yüz bölgesinde ağırlıklı olarak meydana gelir.
• Dishidrotik egzamalar, parmak lateral bölgelerinde oluşur.
• Alerjik kontakt dermatit, el, yüz ve ayak bölgelerinde oluşur.
• Fitofotokontakt dermatit ise vücudun genellikle açık kalan bölgelerinde yaygınlık göstermektedir.

Egzama öncelikle vücudun hassas bölgelerinde meydana gelir. Bu bölgeler yüz ve kafa derisi gibi bölgelerdir. Zamanla bacaklara ve kollara kadar yayılan egzama bilhassa kıyafetlerin sürtünen ve tahriş olmaya açık bölgelerinde ve derinin katlandığı eklem bölgelerinde meydana gelmektedir.

Egzama Nedenleri

Gerek çocuklarda gerekse de yetişkinlerde yaygın bir şekilde görülen egzama rahatsızlığının tam olarak ne olduğu kimse bilmemektedir. Birçok kişinin aklında yer alan egzama nedir sorusunun tam cevabı ise bazı içsel ve dışsal faktörlere karşı vücudun vermiş olduğu iltihaplı cevaptır. Egzamanın nedenleri ise egzama türlerine göre farklılık göstermektedir. Kontakt dermatit türüne, deterjanlar, boyalar, sabunlar, parfümler, kremler, makyaj ürünleri, losyonlar gibi deriye temas eden birçok madde neden olmaktadır. Egzamaya neden olan ajanlar egzama bölgesine göre de farklılıklar göstermektedir. Eğer egzama bölgesine ajan temas ettikten hemen sonra egzama oluşuyorsa irritan kontakt dermatit, bir süre duyarlılık dönemi geçmesi sonrası oluşuyor ise alerjik kontakt dermatit adı verilmektedir. Fitofotokontakt dermatit türüne ise incir gibi bazı bitkilerin cilde temas etmesinden sonra güneşe maruz kalmak neden olmaktadır.

Egzamaya bazı çevresel faktörler de neden olmaktadır. Bu çevresel faktörler arasında, genetik, stres, bağışıklık sistemi, alerjenler ve hava koşulları yer almaktadır. Daha önce de söylediğimiz gibi duygusal faktörlerden oldukça etkilenen egzama stres gibi insanın fiziksel durumunu etkileyen faktörler nedeniyle de vücutta bir tepki göstermektedir ve sonuç olarak egzama meydana gelmektedir.

Egzamanın Belirtileri

Egzamanın belirtileri dönemden döneme farklı döküntüler oluşturabilmektedir. Subakut dönemde egzama küçük yakacıklar şeklinde kabuklanmalar veya kepeklenmeler meydana gelmektedir. Egzama akut dönemde ise şişlik, küçük sıvı kabarcıklar, kızarıklık, kaşıntı ve sulanma gibi belirtiler ön plana çıkmaktadır. Bu dönemde hastalar şiddetli bir şekilde yanma ve kaşıntılardan şikayet etmektedirler. Kimi dermatit hastalarında sadece kaşıntı ve yanma gerçekleşirken, kabuklanma ve kepeklenme görülmemektedir. Egzama kronik dönemde ise cilt kuruyup kalınlaşmış bir şekilde karşımıza çıkmaktadır. Deride çatlamalar ve renk değişikliği meydana gelmektedir.

Egzama hastalığının en tipik belirtisi hiç şüphesiz ki kaşıntılardır. Bunun beraberinde deride sivilceye benzeyen yapılar meydana gelir, iltihaplı bölge kurumaya başlar ve bazı bölgelerde su toplanması meydana gelir.  Egzamalı bölgenin kaşınmasıyla birlikte enfeksiyonlu bölge yayılarak genişlemeye başlar ve zamanla deri kanayarak iltihaplı bölgenin ağrımasına neden olur. Kaşınma sonrasında açılan çatlaklardan giren mikroplar da yine egzamanın daha hızlı bir şekilde yayılmasına neden olmaktadır. Aynı zamanda çatlak olan bu bölgenin diğer enfeksiyon hastalıklarına da açık olmasına sebep olmaktadır.

Egzama Tedavisi

Daha önce de belirttiğimiz gibi egzama kesin bir tedavisi olan bir hastalık olmayıp vücutta ağır sayılabilecek bir hastalık da değildir. Ancak devamlı kaşıntı ve kızarmalara neden olduğu için hastayı sürekli rahatsız eden bir rahatsızlıktır. Egzama eğer bebeklerde meydana gelmişse bebeklere pamuklu ve parmaksız olan eldivenler geçirilerek bebeklerin bu bölgeleri kaşıması önlenebilmektedir. Egzaması olan çocuklar çiçek aşısı kesinlikle olmaması gerekir. Özellikle çocuklarda ölümcül dahi olabilen ateşli bir hastalık meydana getiren egzamalı kişilerde çiçek aşısı oldukça tehlikelidir. Bununla beraber egzamalı kişilerin uçuk virüsü olan kişiler ile de temas etmemesi gerekir. Aksi takdirde enfeksiyonun yayılması hızlanabilir.

Egzama tedavisi için birçok ilaç grubu yer almaktadır. Özellikle kortizonlu ve çinko bileşeni olan deri merhemleri egzamalı bölgelerin doktorun önerisi doğrultusunda sürülebilmektedir. Bununla beraber kaşıntıyı azaltmak amacıyla antihistaminik merhemler, egzamanın deriyi kurutarak çatlamasını önlemek ve derideki su içeriğinin azaltılması amacıyla üreli merhemler ve alerjiyi önlemek için de genellikle astım tedavisi için kullanılan sodyumkromoglikat isimli madde kullanılabilmektedir. Egzama hastalarda şiddetli kaşıntıya sebep olduğu için kaşınmak imkansız gibi bir şeydir. Bu nedenle hasta eğer tırnaklarını kısa, temiz tutarsa enfeksiyonu önlemek adına doğru bir adım olacaktır.

Egzama Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi

Birçok farklı sebeplerle ortaya çıkan egzamanın daha çok sebebi psikolojik kökenli önemli bir deri hastalığıdır. Genellikle deride şişme, kızarıklık, döküntü veya kaşıntı olarak karşımıza çıkan egzama tıp dilinde dermatit olarak bilinmektedir. Egzama toplumda oldukça yaygın bir hastalık olmanın yanı sıra özellikle çocuklarda çok sık görülen bir cilt hastalığıdır.Birçok alt türü bulunan bu hastalık dermatoloji kliniklerine başvuran hastaların yaklaşık olarak %10-20sinde bulunmaktadır.

Oldukça yaygın bir hastalık olmasına karşın tam sebepleri ve tedavisi henüz tıp dünyasında yer almayan bu hastalık genel olarak kalıtsal olarak gözlenmekte olup hastaların birçoğunda aynı belirtiler gözlenmektedir. Kesin tedavisi olmadığı için bu hastaların doktorların önerilerine ve uyarılarına özen göstermesi oldukça önemlidir. Aynı zamanda erken teşhis de yine belirtiler doktora söylendiğinde hastalığın ilerlememesi ve semptomların daha az görülmesi için önemli bir noktadır.

Egzama ne demektir?

Yaygın bir deri hastalığı olan egzama (dermatit) bazı iç veya dış faktörlere derinin vermiş olduğu iltihaplı cevap ile meydana gelen durumun genel bir ismidir. Birçok kişide görülen ve merak edilen egzama nedir sorusunun cevabı aslında iltihaplı deri hastalığıdır diyebiliriz. Henüz tıpta sebepleri ve kesin tedavisi öngörülmeyen bu hastalığın alt türleri ise; alerjik, sinirsel, temas egzaması ve yağlı deridir. Hastaların neredeyse hepsinde aynı belirtiler gözlenmekte olup bu türler arasında en yaygını alerjik dermatit olarak bilinen atopik dermatittir.

Genellikle kalıtsal olarak aktarılan atopik dermatitte, atopik kelime anlamı olarak farklı anlamına geldiği için derideki farklılıklar kastedilmektedir.  Egzama türlerinden olan temas egzaması diğerlerinden farklı olup tek bir nedenden dolayı kaynaklanabilirken, diğer egzama türlerinde birçok faktör bir araya gelerek etken olabilmektedir. Egzamanın yetişkin bireylerde kesin bir tedavisi mümkün değilken, çocuklarda meydana gelen egzamalar zamanla geçmektedir. Yetişkinlerde ise bazı durumlarda yazın tedavi olan egzamalar kışın tekrardan kendini yenileyerek ortaya çıkabilmektedir. Bu hastalar hastalığı tetikleyecek bütün etmenlerden uzak durmalı ve egzamayı olabildiğince kontrol altına almaya çalışmalıdır.

Kronik ve akut egzama

Vücudumuzda meydana gelen egzamalar ile birlikte vücudun savunma mekanizması da enfeksiyonlara karşı daha güçsüz bir hale gelmektedir. Bu nedenle vücut herhangi bir mantar veya enfeksiyon gibi hastalıklarda kolayca egzama meydana gelebilmektedir. Egzama bireylerde akut veya kronik olarak meydana gelebilmektedir. Akut egzama hastalarda genel olarak deride şişkinlik, sıvı dolu kabarcıklar, kızarıklık ve kaşıntı gibi belirtiler ile ortaya çıkmaktadır. Kronik egzama ise kaşıntılı bir şekilde döküntü şeklinde kendini göstermektedir. Hastalarda egzama bölgesinin kaşınması sonucunda hemen çatlayan kalın deriler meydana gelmeye başlamaktadır.

Vücutta en sık hangi bölgelerde egzama meydana gelir?

Egzama vücutta birçok bölgede meydana gelebilmektedir. Meydana gelen bölgeler ise egzamanın türüne göre değişmektedir. Bu türleri ve bulunduğu bölgeleri sıralayacak olursak;

• Atopik dermatit, erişkinlerde vücudun yaygın bir bölgesinde, bebeklerde yüz bölgesinde ve çocuklarda kıvrım bölgelerinde meydana gelmektedir.
• Fotosensitif egzamalar, vücudun güneş gören bölgelerinde oluşur.
• İrritan kontakt egzamalar, el ve yüz bölgesinde ağırlıklı olarak meydana gelir.
• Dishidrotik egzamalar, parmak lateral bölgelerinde oluşur.
• Alerjik kontakt dermatit, el, yüz ve ayak bölgelerinde oluşur.
• Fitofotokontakt dermatit ise vücudun genellikle açık kalan bölgelerinde yaygınlık göstermektedir.

Egzama öncelikle vücudun hassas bölgelerinde meydana gelir. Bu bölgeler yüz ve kafa derisi gibi bölgelerdir. Zamanla bacaklara ve kollara kadar yayılan egzama bilhassa kıyafetlerin sürtünen ve tahriş olmaya açık bölgelerinde ve derinin katlandığı eklem bölgelerinde meydana gelmektedir.

Egzama nedenleri

Gerek çocuklarda gerekse de yetişkinlerde yaygın bir şekilde görülen egzama rahatsızlığının tam olarak ne olduğu kimse bilmemektedir. Birçok kişinin aklında yer alan egzama nedir sorusunun tam cevabı ise bazı içsel ve dışsal faktörlere karşı vücudun vermiş olduğu iltihaplı cevaptır. Egzamanın nedenleri ise egzama türlerine göre farklılık göstermektedir. Kontakt dermatit türüne, deterjanlar, boyalar, sabunlar, parfümler, kremler, makyaj ürünleri, losyonlar gibi deriye temas eden birçok madde neden olmaktadır. Egzamaya neden olan ajanlar egzama bölgesine göre de farklılıklar göstermektedir. Eğer egzama bölgesine ajan temas ettikten hemen sonra egzama oluşuyorsa irritan kontakt dermatit, bir süre duyarlılık dönemi geçmesi sonrası oluşuyor ise alerjik kontakt dermatit adı verilmektedir. Fitofotokontakt dermatit türüne ise incir gibi bazı bitkilerin cilde temas etmesinden sonra güneşe maruz kalmak neden olmaktadır.

Egzamaya bazı çevresel faktörler de neden olmaktadır. Bu çevresel faktörler arasında, genetik, stres, bağışıklık sistemi, alerjenler ve hava koşulları yer almaktadır. Daha önce de söylediğimiz gibi duygusal faktörlerden oldukça etkilenen egzama stres gibi insanın fiziksel durumunu etkileyen faktörler nedeniyle de vücutta bir tepki göstermektedir ve sonuç olarak egzama meydana gelmektedir.

Egzamanın belirtileri

Egzamanın belirtileri dönemden döneme farklı döküntüler oluşturabilmektedir. Subakut dönemde egzama küçük yakacıklar şeklinde kabuklanmalar veya kepeklenmeler meydana gelmektedir. Egzama akut dönemde ise şişlik, küçük sıvı kabarcıklar, kızarıklık, kaşıntı ve sulanma gibi belirtiler ön plana çıkmaktadır. Bu dönemde hastalar şiddetli bir şekilde yanma ve kaşıntılardan şikayet etmektedirler. Kimi dermatit hastalarında sadece kaşıntı ve yanma gerçekleşirken, kabuklanma ve kepeklenme görülmemektedir. Egzama kronik dönemde ise cilt kuruyup kalınlaşmış bir şekilde karşımıza çıkmaktadır. Deride çatlamalar ve renk değişikliği meydana gelmektedir.

Egzama hastalığının en tipik belirtisi hiç şüphesiz ki kaşıntılardır. Bunun beraberinde deride sivilceye benzeyen yapılar meydana gelir, iltihaplı bölge kurumaya başlar ve bazı bölgelerde su toplanması meydana gelir.  Egzamalı bölgenin kaşınmasıyla birlikte enfeksiyonlu bölge yayılarak genişlemeye başlar ve zamanla deri kanayarak iltihaplı bölgenin ağrımasına neden olur. Kaşınma sonrasında açılan çatlaklardan giren mikroplar da yine egzamanın daha hızlı bir şekilde yayılmasına neden olmaktadır. Aynı zamanda çatlak olan bu bölgenin diğer enfeksiyon hastalıklarına da açık olmasına sebep olmaktadır.

Egzama tedavisi

Daha önce de belirttiğimiz gibi egzama kesin bir tedavisi olan bir hastalık olmayıp vücutta ağır sayılabilecek bir hastalık da değildir. Ancak devamlı kaşıntı ve kızarmalara neden olduğu için hastayı sürekli rahatsız eden bir rahatsızlıktır. Egzama eğer bebeklerde meydana gelmişse bebeklere pamuklu ve parmaksız olan eldivenler geçirilerek bebeklerin bu bölgeleri kaşıması önlenebilmektedir. Egzaması olan çocuklar çiçek aşısı kesinlikle olmaması gerekir. Özellikle çocuklarda ölümcül dahi olabilen ateşli bir hastalık meydana getiren egzamalı kişilerde çiçek aşısı oldukça tehlikelidir. Bununla beraber egzamalı kişilerin uçuk virüsü olan kişiler ile de temas etmemesi gerekir. Aksi takdirde enfeksiyonun yayılması hızlanabilir.

Egzama tedavisi için birçok ilaç grubu yer almaktadır. Özellikle kortizonlu ve çinko bileşeni olan deri merhemleri egzamalı bölgelerin doktorun önerisi doğrultusunda sürülebilmektedir. Bununla beraber kaşıntıyı azaltmak amacıyla antihistaminik merhemler, egzamanın deriyi kurutarak çatlamasını önlemek ve derideki su içeriğinin azaltılması amacıyla üreli merhemler ve alerjiyi önlemek için de genellikle astım tedavisi için kullanılan sodyumkromoglikat isimli madde kullanılabilmektedir. Egzama hastalarda şiddetli kaşıntıya sebep olduğu için kaşınmak imkansız gibi bir şeydir. Bu nedenle hasta eğer tırnaklarını kısa, temiz tutarsa enfeksiyonu önlemek adına doğru bir adım olacaktır.