Sanal para, herhangi bir kurum ya da kuruluş tarafından düzenlenmeyen, yaratıcıları tarafından kontrol edilen ve dijital ortamda kullanılan paradır. Yani dijital paradır. Kripto para da bir sanal para birimidir.
Son dönemde hepimizin ilgisini çeken kripto para, hayatımıza ilk olarak 2009 yılında Bitcoin ile girdi. İlk yıllarda bu kadar ilgi göreceği tahmin edilmiyordu ancak şu anda hükümetler ve büyük şirketler dahi onun hakkında çalışmalar gerçekleştiriyor.
Kripto paralar, şifreleme bilimi olan kriptolojiyi kullanmaktadır. Kriptolojide, belli bir sisteme göre veriler şifreleniyor, güvenli ortamda transfer edilip transfer edildikten sonra şifreler çözülerek görünür hale getiriliyor.
İçerik Tablosu
Kripto Para Nedir?
Kripto para güvenliğini kriptoloji bilimi ile sağlayan sanal bir paradır. Merkez bankaları ya da resmi bir kuruluş tarafından kontrol edilmediği için de kullandığımız gerçek paralardan farklıdır.
Kripto Para Türleri Nelerdir?
İlk kripto para, 2009 yılında Satoshi Nakamoto adıyla bilinen kişi ya da kişiler tarafından bulunan Bitcoin‘dir. Bitcoin’den sonra ise Bitcoin’e alternatif olarak 2011 yılında da ilk altcoin olan Namecoin kuruldu.
Yine 2011 yılında şifreleme yöntemi olarak Scrypt kullanılan Litecoin ortaya çıktı. Bitcoin madenciliğinde kullanılan ASIC makineleri gibi sistemlere ihtiyaç duyulmadan Litecoin madenciliği yapılabilir hale geldi.
2012 yılında California’da kullanıma açılan Ripple de Bitcoin ile aynı metotla çalışmaktadır.
Şu anda 5 binden fazla kripto para bulunuyor ve kripto paraların sayısı sürekli artıyor. Bu nedenle net bir sayı vermek mümkün değil. Kripto paraların en büyüğü, elbette ki Bitcoin. Son dönemde ise Bitcoin’i Ethereum takip etmektedir.
Kripto Para Nasıl Üretiliyor?
Kripto para herhangi bir otoriteye ya da devlete bağlı değildir. Gerçek paralar gibi hükümetlerin karar vermesiyle üretilmiyor. Kripto paraların üretimi madencilik yani mining ile gerçekleşiyor.
Kripto para üretmek için yani bulmak için yazılımlar aracılığı ile matematiksel problemler çözümleniyor. Dünya üzerinde internet bağlantısı ve gerekli donanımı olan herkes kripto para üretebilir, madencilik yapabilir. Teknolojik altyapıya yatırım yapacak gücünüz varsa siz de kripto para üretici olabilirsiniz. Gücünüz varsa dememizin nedeni ise madencilik yapabilmek için çok güçlü işlemcilere sahip bilgisayara ve yüksek elektrik enerjisine ihtiyaç duyulmasıdır.
Kripto paralar ile ilgili bir ayrıntı da sınırlı olmalarıdır. Her kripto para sınırlı sayıda üretilecektir. Örneğin Bitcoin sadece 21 milyon adet üretilecek. 2009 yılında ortaya çıktığında yayınlanan protokolünde bu sayı yer alıyordu. Sınırlı sayıda üretim olması da her geçen yıl kripto paralara olan ilgiyi artırmaktadır.
Kripto Para Güvenli mi? Kripto Paralar Nasıl Korunuyor?
Kripto paralar Blockchain adı verilen bir teknoloji ile korunuyor. Bu teknoloji Bitcoin ile duyulmaya ve bilinmeye başlandı. Blockchain ağda yer alan kişilerin bilgilerini gizli tutuyor, kimin ne kadar parası olduğunu ya da ne alıp ne sattığı gibi bilgilere erişilemiyor. Bu durum özellikle ticaret yapan kişiler için oldukça güvenli. Ancak kötü amaçlar ile ticaret yapan kişilerin işlerini kolaylaştırdığı için de eleştirilere maruz kalıyor.
Kripto paralarınızı sanal cüzdanda saklamıyorsanız bilgisayarınızın başına gelebilecek olumsuz bir durum güvenliği riske atıyor. Bir diğer durumda sanal cüzdanınızın bir başkası tarafından ele geçirilmesidir. Takibi yapılamadığı için çalınan paranızı geri alabileceğiniz bir sistem bulunmuyor.
Kripto Para Yasal Mı?
Kripto para İzlanda ve Vietnam haricinde birçok ülkede yasal olarak kullanılıyor ve üretimi yapılıyor. Türkiye için konuşursak suç sayılan bir eylemden elde edilen geliri kripto para alım satımı ile gizlemek gibi işlemler yasa dışıdır ve suç sayılacaktır.
Kripto Para Ne İçin Kullanılıyor?
Kripto para ne için kullanıyor diye baktığımızda pek çok kullanım alanı olduğunu görüyoruz. İlk olarak kripto paranızı yatırım aracı olarak borsada alım satım işlemlerinde kullanabilirsiniz. Ayrıca internet üzerinden yaptığınız alışverişlerde sanal mağazalarda harcayabiliyorsunuz.
Bir diğer kullanım şekli ise, en çok tercih edilen yöntem yani para transferleridir. Bankaların aldığı yüksek komisyon ve gönderim ücretleri kripto para transferlerinde bulunmuyor. Bu nedenle de çoğu kişi para transferlerini kripto para ile gerçekleştiriyor.
Kripto Para Borsalarında Nasıl İşlem Yapılıyor?
Diğer yatırım araçlarında olduğu gibi kripto parada da borsa mantığı aynı şekildedir. Değeri düşen para alınır, değeri yükselince satılır ve kâr elde edilir. Kripto para borsalarının tek farklı 7 gün 24 saat açık olmasıdır.
Borsalarda alım satım işlemi yapabilmek için exchange diye adlandırdığımız sitelerden birine üyelik yaptırmanız gerekiyor. Kripto paranız varsa bu sitede açtığınız hesabınıza gönderirsiniz. Kripto paranız yoksa yine bu sitedeki hesabınıza gerçek para (TL, Dolar vs) gönderip kripto para ile takas edebilirsiniz. Takas işlemini kullanıcılar ile yaparsınız, siteniz size bir kripto para satışı yapamaz. Daha sonrasında da hesabınızdaki kripto para ile borsada işlemlerinizi yapmaya başlayabilirsiniz.
