Unutkanlığa Ne İyi Gelir? Unutkanlık Neden Olur?


Günlük yaşamda yaşanan unutkanlık sorunları pek çok kişinin şikayetleri arasında yer almaktadır. Unutkanlığın beslenmeye bağlı olabileceği ile pek fazla düşünülmeyen bir konudur. Peki, unutkanlık için neler yapılabilir, unutkanlığa ne iyi gelir?
Sağlıklı beslenme sayesinde diyabet, kalp hastalıkları, hipertansiyon, damar tıkanıklığı ve birçok hastalığı yakalanma riski azalmaktadır. Bunun yanı sıra beyin fonksiyonlarının da gelişmesine yardımcı olarak unutkanlığa iyi gelmekte ve hafızanın güçlenmesini sağlanmaktadır. Fazla miktarlarda doymuş yağ içeren yiyecekler, kötü kolesterolü yükseltmekte, damarlarda plakalar oluşmasına neden olmakta ve buna bağlı olarak beyne olan kan akışının azalmasına sebep olabilmektedir. Beyne giden kanın gerekenden az olması durumunda ise kan yoluyla taşınan oksijen de azalmaktadır. Oksijen azlığı durumunda kısa sürede hafıza zayıflaması, ilerleyen zamanlarda ise vasküler demansa neden olabilmektedir. Unutkanlığa iyi gelen yiyecekler arasında yer alan beyin ve diğer organlar için faydalı olan besinler ise omega yağ asitleri, antioksidanlar, vitamin ve mineraller açısından zengin besinlerdir.


Unutkanlık İçin Faydalı Olan Besinler
Unutkanlık, ilerleyen yaşlarda artmaklar birlikte büyük küçük herkesin yaşayabileceği sorunlar arasında yer almaktadır. Günlük yaşamdaki stres, mutsuzluk gibi faktörler de bu durum üzerinde olumsuz etkiler yaratmaktadır. Unutkanlığa ne iyi gelir, hangi besinler tüketilmelidir?
- Yaban mersini: Yaban mersini için yapılan araştırmalar sonucunda bu meyvenin beyni oksidatif strese karşı koruduğu ve buna bağlı olarak yaşa bağlı unutkanlıkları geciktirdiği ortaya konulmuştur. Bunun yanı sıra düzenli olarak yaban mersini tüketilmesi öğrenme kapasitesini artırmakta ve motor becerilerini geliştirmektedir. Hafızanın güçlendirilmesi için günde bir avuç yaban mersini yenilebilir.
- Derin deniz balıkları: Omega 3 yağ asitlerinin zengin miktarda bulunduğu somon, ton gibi yağlı ve derin deniz balıkları unutkanlığa iyi gelmektedir. Bununla birlikte iyi bir protein kaynağı olarak bilinen bu balıklar genel sağlığın korunması konusunda da katkı sağlamaktadır. Haftada 2-3 öğün balık tüketilmesi ile uzun dönemde hafızanın korunmasına fayda sağlanmaktadır.
- Kuruyemişler: İlerleyen yaş ve yağ asitleri ile birlikte görülmekte olan bilişsel gerilemeyi yavaşlatmakta olan besinler arasında E vitamini bakımından oldukça zengin olan kabuklu yemiş ve tohumlar unutkanlığa karşı önerilen besinler yer almaktadır. Fındık, ceviz, kaju, yer fıstığı, badem, susam, ay çekirdeği, keten tohumu gibi yemişlerinden birinin her gün 1 avuç kadar yenmesi hafızanın korunması için katkıda bulunmaktadır.
- Kepekli tahıllar: Tüm organlarımız gibi beynimizin de yeterli miktarda oksijen alabilmesi için düzenli kan akışına ihtiyaç duyulmaktadır. Tam tahıllı ekmekler, yulaf ezmesi ve kahverengi pirinç gibi kepekli tahılların tüketilmesi kötü kolesterolü düşürerek kan akışının olumsuz yönde etkileneceği damar tıkanıklığına karşı etkili bir koruma sağlamaktadır. Beyaz ekmekler tam buğday ekmeği ya da kepekli ekmeklerle değiştirilmesi uzun dönemde hafızanın korunması yolunda atılacak iyi bir adım olacaktır.
- Nar suyu: Antioksidanlar bakımından oldukça zengin olan nar suyunun içilmesi vücutta bulunan ve hücre yapısını bozmakta olan serbest radikallere karşı etkin bir koruma sağlamaktadır. Nar suyu gibi antioksidan etkisi bulunan çilek, portakal, greyfurt gibi meyveler de unutkanlık için iyi gelmekte ve beyin hücrelerini korumaktadır. Nar suyu bazen ekşi gelebilmekte ve içimi zor olmaktadır. Bu durumda yarı yarıya suyla karıştırarak da tüketebilirsiniz.
- Yeşil çay: Kahvenin ½’si kadar kafein içeren yeşil çay tüketimi konsantrasyonu artırmakta, ruh halini yukarı taşımakta ve unutkanlığa iyi gelmektedir. Sahip olduğu antioksidan özelliği ile beyni ve diğer organları korumakta olan yeşil çayın taze demlenmesi gerekmektedir. Şişelenmiş olarak satışa sunulan yeşil çayların etkisi çok azdır ve gıda kimyasalları içermesi nedeniyle yarardan ziyade zarar verebilmektedir. Yeşil çay demlendikten sonra sıcak ya da soğuk olarak içilebilmektedir.
- Bitter çikolata: Nar suyu, yeşil çay ve turunçgillerde olduğu gibi antioksidan etkisine sahip olan bitter çikolata hafızanın korunmasına yardımcı olan besinler arasında yer almaktadır. Aynı zamanda içerisinde bulunan kafein sayesinde konsantrasyonu artırmakta ve enerji vermektedir. Ancak çikolatanın sağladığı bu olumlu etkilerden yararlanabilmek için %50-70 arasında kakao içeren bitter çikolataların yenilmesi gerekmektedir. Çikolatanın fazla tüketilmesi zarar verebilmektedir. Bu nedenle günde 10-15 gram arasında çikolata yemek yeterli olmaktadır.
- Ispanak: Folik asit ve mineraller yönünden oldukça zengin olan ıspanak hafızayı geliştirmekte ve unutkanlığı tersine çevirebilmektedir. Folik asit, yaşa bağlı unutkanlık tedavisi ve Alzheimer hastalığından korunmak için önerilmekte olan vitaminler arasında ilk sıralarda yer alır. 1 kase çiğ ıspanak tüketilmesi günlük folik asit ihtiyacının yaklaşık olarak %60’ını karşılamaktadır.
- Elma: Antioksidan çeşidi olan quercetin bakımından zengin olan elma, brokoli ve kırmızı soğan hafızayı geliştirmek için önerilen besinler arasında yer almaktadır. Aynı zamanda brokoli folik asit için de iyi bir kaynaktır.
- Domates: Domateste bulunan likopen oldukça güçlü bir antioksidandır. Özellikle demans gelişimine katkıda bulunmakta, serbest radikallerin sebep olduğu hücre tahribatlarına karşı koruma sağlamaktadır.
B12, B6 ve folik asitler gibi bazı B vitaminleri Alzheimer ile ilgili olduğu bilinen, kandaki homosistein seviyesinin düşürülmesi konusunda faydalıdır. Hafif bilişsel bozuklukları olan hastalar üzerinde yapılan çalışmalar sonucunda söz konusu vitaminler süreci tersine çevirebileceğine dair sonuçlar elde edilmiştir.
Unutkanlığa en olunması ve hafızanın geliştirilmesi için yenilmesi gereken gıdalarla birlikte yenilmemesi gereken besinler de bulunmaktadır. Örnek verilecek olursa, trans yağlar damar tıkanıkları riskini artırmakta ve metabolizma işlevlerini aksatabilmektedir. Bunun yanında fazla şeker tüketimi damarların yıpranması ve proteinlerin gerektiği gibi işlenememesine neden olabilmektedir. Patates kızartması, hamburger, şekerli içecekler, pastane ürünleri, aşırı şekerli tatlılar olabildiğince az tüketilmeli ve bu tür yiyecekler daha sağlıklı alternatifleri ile değiştirilmelidir.


Hafıza İçin Balık Tüketimi
Omega 3 yağ asitleri bakımından zengin, trans yağ asitleri bakımından fakir bir beslenme düzeni beyin sağlığı için büyük bir önem taşımaktadır. Yapılan araştırmalar sonucunda Omega 3 yağ asitleri bakımından zengin beslenmenin Alzheimer riskini azalttığını ortaya konmuştur. Unutkanlığı önlemek ve hafızanın güçlendirilmesi için mutlaka haftada 2-3 gün balık yemek gerekmektedir. Eğer balık tüketimi yapılamıyorsa, günde 1 gram Omega 3 takviyesi almak faydalı olacaktır. Ancak yine de balığın kendisinden alınacak Omega 3 faydası, alınacak takviyelerden daha fazladır. Bu durum yapılan aynı çalışmanın sonucu olarak ortaya konmuştur. Omega 3 bakımından zengin olan balıklar ise somon, ton balığı, sardalye, lüfer, palamut, hamsi, uskumrudur.
Omega 3 yağ asitlerince en zengin kaynaklardan biri ise ceviz ve fındıktır. Güçlü bir hafıza için günde 3 tane ceviz tüketilmesi ya da 1 avuç içi fındık tüketilmesi yaşlılık dönemi için yapılacak iyi bir yatırım olacaktır. E vitamini ile de güçlü antioksidan özelliği gösteren bu besinler beyin sağlığı için büyük katkı sağlamaktadır.
B12 hafıza üzerinde etkili bir vitamindir. Bu nedenle de Alzheimer ilişkisi üzerine pek çok çalışma yapılmıştır. Genellikle hayvansal kaynaklı gıdalarda bulunan B12 vitamini için en iyi kaynaklar ise balık, et, tavuk, böbrek, karaciğer, yumurta, süt, peynir ve yoğurttur. Eksikliği genellikle görülmemekle birlikte ailesel olarak ya da mide rahatsızlığı olanlarda eksiklik yaşanabilmektedir. Oldukça iyi B12 kaynaklarından olan kırmızı etin haftada 1-2 kez tüketilmesi gerekmektedir.